Wystawa „Radziwiłłowie. Historia i dziedzictwo książąt”, która mieściła się w Pałacu Wielkich Książąt Wileńskich okazała się ogromnym sukcesem. Odwiedziło ją prawie 55 000 turystów z całego świata, zorganizowanie 300 wycieczek z przewodnikiem, 105 interaktywnych zajęć edukacyjnych oraz 7 wydarzeń specjalnych.
Wystawa – „Radziwiłłowie. Historia i dziedzictwo książąt” została otwarta 10 października 2019 r. przy udziale przedstawicieli rządu Litwy oraz polskich i litewskich ekspertów muzealnych. W ciągu trzech miesięcy trwania wystawy odwiedziło ją prawie 55 000 zwiedzających.
Pomysł zorganizowania wystawy poświęconej Radziwiłłom zrodził się kilka lat temu, a impulsem była konferencja naukowa, która odbyła się w Muzeum Narodowym – Pałacu Wielkich Książąt Litewskich w 2015 roku, na której prezentowano różne dziedziny działalności i dziedzictwo Radziwiłłów.
Łącznie na wystawie znalazło się ponad 350 eksponatów z około 40 muzeów, bibliotek, archiwów, kościołów, klasztorów i prywatnych kolekcji z 7 krajów świata – Litwy, Polski, Białorusi, Ukrainy, Niemiec, Francji i Ziemi Świętej (Jerozolima). Najbardziej imponujące eksponaty z instytucji zagranicznych pochodziły głównie z Muzeum Narodowego w Warszawie, Zamku Królewskiego w Warszawie, Zamku Królewskiego na Wawelu w Krakowie oraz Centralnego Archiwum Akt Historycznych w Warszawie.
Można było podziwiać ponad 100 portretów Radziwiłłów z XVI-XIX w., z których większość to portrety dam z rodziny. Wśród nich słynna podobizna przedstawiająca Barbarę Radziwiłłównę. Ponadto na wystawie były pierwsze w całym Wielkim Księstwie Litewskim dokumenty, na mocy których w XVI wieku cesarze rzymscy nadali Radziwiłłom status książęcy. Wyjątkowym eksponatem, który można było zobaczyć podczas wystawy, był srebrny kielich liturgiczny i patena, ofiarowane Kościołowi Narodzenia Pańskiego w Betlejem przez Wielkiego Marszałka Litewskiego i Wileńskiego Palatyna, księcia Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła Sierotkę podczas jego podróży do Jerozolimy (1582-1584). Kielich, którego od 400 lat nie widziano, został przywieziony z Jerozolimy na wystawę w Wilnie.
„Ta wystawa i jej popularność potwierdziła przypuszczenie, że legenda narodowa o Barbarze Radziwiłłównie i najsłynniejszym książęcym Domu Radziwiłłów w Litwie jest dalej bardzo żywa i aktualna, albo mówiąc słowami obserwatorów z XVI wieku, „w tym imieniu (Radziwiłł) rozpoznaje się Litwa“. Dzieje i spuścizna Radziwiłłów przez Litwinów są dalej odbierane jako bardzo ważny komponent tożsamości i dumy narodowej oraz pamięci historycznej. Równocześnie, treść i obiekty wystawy zaktualizowały związki historyczne Litwy i Polski oraz wspólne dziedzictwo spadkobierców tradycji Rzeczypospolitej Obojga Narodów”– mówi dr Vydas Dolinskas, dyrektor Muzeum Narodowego – Pałacu Wielkich Książąt Litewskich
Duża część wystawy opowiadała o wyjątkowych zasługach książąt Radziwiłłów dla Kościoła katolickiego i reformacji oraz zapoznawała zwiedzających z ceremonią pogrzebową praktykowaną w rodzinie.
Maciej Radziwiłł, współorganizator wystawy, mecenas sztuki i założyciel Fundacji Trzy Trąby przekazał na wystawę ponad 100 obiektów z własnej kolekcji. Składają się na nią skarby sztuki i relikty rodzinne. Maciej Radziwiłł aktywnie promuje współpracę między Litwą a Polską i ich sąsiadami, za co w 2019 r. został odznaczony Orderem Zasług dla Republiki Litewskiej.
„Misją mojej rodziny jest pielęgnowanie pamięci o rodzinie i wspólnej historii Polski i Litwy. Dlatego jestem bardzo szczęśliwy, że wystawa „Radziwiłłowie. Historia i dziedzictwo książąt” odniosła wielki sukces. Tak dużego międzynarodowego projektu nie udałoby się zrealizować, gdyby nie wspólna ciężka praca wszystkich zaangażowanych osób i instytucji z kilku krajów.” – powiedział M.Radziwiłł.
Zwiedzający podczas wystawy mogli korzystać z interaktywnych zajęć edukacyjnych, stworzonych specjalnie z tej okazji – zagrać w interaktywną grę, wykorzystującą kopie kafli piecowych z heraldyką Radziwiłłów stworzone na drukarkach 3D lub przymierzyć pierścień z wybranym zabytkowym symbolem. Jedną z najpopularniejszych aktywności gości muzeum była interaktywna gra, pod nazwą „Mądrzy Radziwiłłowie”, która pozwalała zwiedzać wystawę w połączeniu z popularną aplikacją Action Bound.
Wystawę odwiedziło wielu znakomitych gości, m.in. prezydent Litwy – Gitanas Nausėda z małżonką Dianą, małżonka Prezydenta RP – Agata Duda, Przewodniczący litewskiego Sejmu – Viktoras Pranckietis, Minister Obrony Narodowej Polski – Mariusz Błaszczak oraz najważniejsi ministrowie litewskiego rządu , dyplomaci i ambasadorowie z całego świata.
źródło: wilnoteka.lt