W czasie II wojny światowej papież Pius XII doprowadził do uratowania ponad 947 tys. Żydów. Mówiono o tym podczas konferencji „Pamiętać o Holokauście: udokumentowane wysiłki Kościoła katolickiego w ratowaniu istnień ludzkich”, zorganizowanej 27 stycznia przez Misję Stałego Obserwatora Stolicy Apostolskiej przy tej organizacji międzynarodowej i Fundację „Pave the Way”. Odbyła się ona w 75. rocznicę wyzwolenia KL Auschwitz-Birkenau w siedzibie Rady Powierniczej ONZ w Nowym Jorku.
–Czas na prawdę! – powiedział Michael Hesemann, niemiecki historyk, wykładowca Akademii Gustava Siewertha w Bierbronnen. – Gdy w marcu watykańskie archiwa z czasów pontyfikatu Piusa XII zostaną w końcu otwarte, nie będzie już wymówki. Świat musi uznać, co ten wielki papież zrobił dla uratowania tak wielu Żydów, jak to było możliwe.
„Powinien zostać patronem uchodźców”
Hesemann przyznał, że Pius XII nie protestował otwarcie przeciwko zagładzie Żydów, gdyż „musiał zachować ostrożność, aby uniknąć tego, by naziści dowiedzieli się, co zrobił za kulisami”. – Za sprawą ponad 40 interwencji dyplomatycznych, ukrywając tysiące [Żydów] w samym Rzymie i uzyskując [dla nich] tyle wiz, ile rządy państw świata były skłonne przyznać, uratował życie około 947 tys. Żydów – oświadczył autor wydanej także w Polsce książki „Pius XII wobec Hitlera”.
Skrytykował fake newsy upowszechniane na temat „świętego papieża, który zasługuje jedynie na uznanie i wdzięczność” i który „powinien zostać świętym patronem uchodźców i ludzi spieszących im z pomocą”.
Kierujący Fundacją „Pave the Way” Gary Krupp przypomniał jej zaangażowanie w oczyszczanie wizerunku Piusa XII z czarnej legendy „papieża Hitlera”, milczącego w obliczu rzezi 6 mln Żydów. – Jak wielu innych Żydów mojego pokolenia wierzyłem, że aby stawić czoła komunizmowi Stolica Apostolska współdziałała z nazistami – przyznał Krupp. Jednak „po 2006 r. fundacja poświęciła setki godzin, wydobywając na światło dzienne dokumentację, która dowodzi, że Stolica Apostolska i Pius XII uratowali więcej Żydów niż wszyscy religijni i polityczni przywódcy razem wzięci”. Udostępniła online ponad 76 tys. stron dokumentów oraz filmy wideo z wywiadami z naocznymi świadkami.
„Bez tej ochrony ludzie ci zginęliby w obozach koncentracyjnych”
Johan Ickx, kierujący archiwum Sekcji ds. Relacji z Państwami w Sekretariacie Stanu Stolicy Apostolskiej, przedstawił dane dotyczące ratowania Żydów w Rzymie po słynnej łapance z 16 października 1943 r. – Przed łapanką 1323 Żydów opuściło swe domy i wielu z nich bez wątpienia pomógł Pius XII. Spośród 1290 zatrzymanych i przetrzymywanych w areszcie, 248 zostało zwolnionych dzięki interwencji Watykanu, podczas gdy 235 domów zakonnych i klasztorów służyło za miejsce ukrycia 4205 Żydów. Łącznie Piusowi XII można przypisać, bezpośrednio lub pośrednio, uratowanie około dwóch trzecich Żydów, którzy przebywali w mieście 4 czerwca 1944 r., gdy wojska alianckie wyzwalały Rzym – wskazał Ickx.
Kolejny uczestnik konferencji, Matteo Luigi Napolitano, profesor historii stosunków międzynarodowych Uniwersytetu Molise w Campobasso we Włoszech omówił kwestię wystawiania Żydom fałszywych dokumentów przez instytucje kościelne za pomocą fałszywych pieczęci. – Wielu biskupów i księży było zaangażowanych w podobne operacje mające na celu ratowanie ludzi przed aresztowaniem lub deportacją – wskazał historyk. Dodał, że bez tej ochrony ludzie ci zginęliby w obozach koncentracyjnych.
źródło: aleteia.org