Spotkania o samorządności (1) (ukaże się w miesięczniku Nasz Gdańsk)
Autor jest członkiem Stowarzyszenia RKW
O pomyślność jutra
Samorządność (niezależność, samostanowienie) posiada trzy synonimy – SUWERENNOŚĆ, SAMORZĄD, AUTONOMIA. Pojęcia te ściśle są związane z podstawowymi prawami człowieczeństwa, jak godność osobista, gwarantowana chyba przez wszystkie Konstytucje.
Rozważania na ten temat snuli starożytnych filozofów jak i współcześni przedstawiciele Świata Nauki różnych dziedzin.
Potrzebny autorytet i przewodnik
Mnogość dzieł i rozpraw naukowych oraz opracowanych przepisów prawa teoretycznego i stosowanego, jest tak ogromna, że przerasta nasze wyobrażenia. Można to sprawdzić w łatwo dostępnych przeglądarkach internetowych albo pójść do Biblioteki Gdańskiej PAN i zapoznać z dziełami: „Demokracja, samorządność, prawo” Tadeusza Buksińskiego, Krzysztofa Bondyry, Jeremiego Jakubowskiego – albo „Samorząd gospodarczy – Polska, Europa, Świat” Sławomira Stanisława Dębskiego, czy dostępny również w Internecie tegoż autora „Samorząd terytorialny w Polsce” (304 strony z przywołaniem około 500 pozycji źródłowych).
Jako hobbista SAMORZĄDNOŚCI usiłowałem dotrzeć do potrzebnej mi wiedzy umożliwiającej praktyczne jej zastosowanie, było to trudne. Od kilku lat nurtowała mnie myśl, jak pozyskać kompetentnych i wiarygodnych przewodników, którzy swoją wiedzą i uznawanym autorytetem, pomogą przyczynić się do przybliżenia wiedzy na ten temat zwykłym mieszkańcom, budującym lokalną społeczność obywatelską. Zdobycie takiej wiedzy jest potrzebne dla poprawy funkcjonowania systemu SAMORZĄDNOŚCI w Gdańsku.
Ta problematyka była kilkakrotnie poruszana w naszym miesięczniku np. Nr 01/2014 z cyklu – Jak „Być narodowi użytecznym” (2), w którym jako tytuł wykorzystaliśmy dewizę wybitnego przedstawiciela polskiego oświecenia, Stanisława Staszica.
Kierując się tym przesłaniem, zapoczątkowaliśmy spotkania z Profesorem Andrzejem Januszajtisem na temat historii rozwoju SAMORZĄDNOŚCI. Mam nadzieję, że pierwsze bardzo dobre spotkanie w salach klubowych NOT w Gdańsku w dniu 30 stycznia 2018 roku zapisze się złotymi zgłoskami.
Od historii do teraźniejszości
Warto sięgnąć do historii i zrozumieć komu powierzał dawny władca król lub książę określanie miejsca i granic lokacji miasta, i według jakiego prawa miało się to miasto rządzić z elementami „Własnej Samorządnej Jurysdykcji” w zgodzie z powinnościami wobec praw władcy.
Miasta w Polsce były zakładane na PRAWIE: lubeckim, magdeburskim, chełmińskim, czy też stosowano „Zwierciadło saskie” (prawo zwyczajowe), wprowadzone dekretem 2 października 1535 r. przez Króla Zygmunta Starego i obowiązywało w sądach miejskich i wiejskich (ziemskich).
W historii rozwoju miast istotną rolę odgrywała samorządność sprawowana przez wybieranych rajców (w tym sołtysa czy burmistrza). Bardzo interesujący jest sposób wybierania rajców, ich obowiązki i przywileje, oraz jak poszczególne cechy zawodowe włączały się w rządzenie. Były też konflikty, a nawet bunty, które niewątpliwie przyczyniały się do doskonalenia procedur wyboru osób mądrych i godnych.
Uważam, że w dobie Internetu i łatwości nawiązywania kontaktów, nastąpi w krótkim czasie wzrost znaczenia ożywczej działalności autentycznej (nie fasadowej) SAMORZĄDNOŚCI, ponieważ każdy obywatel będzie wiedział, że jego głos JEST WAŻNY i będzie policzony. System konsultacji internetowych, a zwłaszcza sposób doboru kandydatów do ciał przedstawicielskich będzie kamieniem węgielnym do prawdziwie etycznej samorządności społeczeństwa obywatelskiego. Przewiduję, że instytucja PRAWYBORÓW kandydatów będzie koniecznością – bo tylko z najlepszych KANDYDATÓW można wybrać najlepszych naszych PRZEDSTAWICIELI.
Dzięki Internetowi organizacja prawyborów, czy przeprowadzenie konsultacji obywatelskich w tworzeniu ważnych aktów prawa (uchwał), jest realna i będzie normalnością. Spowoduje transparentność i przyczyni się do poprawy gospodarności i ładu społecznego.
Przecież możemy już teraz brać dobry przykład z Szwajcarii, nie potrzeba „odkrywać Ameryki”.
Są z nami Grzegorz Pellowski i Kazimierz Lewandowski
Wśród uczestników pierwszego wykładu o samorządności byli Grzegorz Pellowski, przedsiębiorca, który produkuje i dostarcza gdańszczanom wyśmienite pieczywo i słodkie wypieki oraz Kazimierz Lewandowski, który unowocześnił Przedsiębiorstwo CEMET Ltd sp. z o. o., dzięki czemu produkowane w firmie urządzenia dla przemysłu wydobywczego w 90 proc. kierowane są na eksport. Obaj panowie otrzymali pisemne podziękowania od Stowarzyszenia „Nasz Gdańsk”, IKO i Pomorskiej Rady FSNT NOT w Gdańsku za wspierającą wieloletnią współpracę, doc. dr inż. Andrzej Januszajtis wręczył im egzemplarze swoich książek ze specjalnymi dedykacjami.
Z satysfakcją informuję, że następne spotkania o SAMORZĄDNOŚCI w formule klubowej, które poprowadzi Profesor Andrzej Januszajtis, odbędą się w Domu Technika NOT w Gdańsku: 27 marca 2018 roku o godz. 1700 i 29 maja 2018 roku o godz. 1700. Szczegóły na stronie WWW.naszgdansk.pl
Józef Kubicki, członek Zarządu SIMP O/Gdańsk i Stowarzyszenia „Nasz Gdańsk”,
Honorowy Prezes IKO), inicjator przedsięwzięcia
P.S.
Zapraszamy do obejrzenia filmu dokumentującego przebieg wykładu Prof. Andrzeja Januszajtisa autorstwa Jacka Piekary wchodząc w link:
https://drive.google.com/open?id=1PIjQjKIj9gkeHgd4RiHgPS_QY3JzPNvQ