W ostatnim czasie na portalach społecznościowych, informacyjnych, w lokalnej prasie oraz w rozmowach z mieszkańcami zaobserwowaliśmy potrzebę wprowadzenia mechanizmu społecznej oceny wysokości diet radnych Rady Miejskiej w Lęborku, wysokości zarobków Burmistrza Miasta Lęborka oraz efektywności ich pracy na rzecz lęborczan. Głównym impulsem, który zdecydował o przystąpieniu do prac był artykuł red. Roberta Gębusia zatytułowany „Mieszkańcy chcą mieć wpływ.” W wyniku tych wszystkich obserwacji Arkadiusz Mielewczyk – prezes stowarzyszenia Lęborski Budżet Obywatelski oraz Jarosław Gryń – prezes stowarzyszenia Ruch Kontroli Wyborów – Ruch Kontroli Władzy Oddział Lębork przez kilka ostatnich miesięcy pracowali nad utworzeniem nowatorskiego rozwiązania, które z jednej strony będzie źródłem informacji dla rady miejskiej i burmistrza o potrzebach lęborczan i kierunku rozwoju miasta, a z drugiej strony pozwoli corocznie ocenić działalność władz naszego miasta. Na podstawie takich założeń napisaliśmy projekt uchwały, uzyskaliśmy pozytywną opinię formalno – prawną z kancelarii prawnej w Gdańsku celem przekazania projektu do Rady Miejskiej w Lęborku i wdrożenia w życie. Projekt uchwały zakłada, że lęborczanie co roku przy okazji głosowania w ramach budżetu obywatelskiego mieliby możliwość w sposób tajny i bezpośredni ocenić realizację różnych zadań wskazując, które zadania burmistrz i rada realizują dobrze, a które źle. Proponujemy poddać ocenie realizację 16 różnych dziedzin w zakresie m.in. ochrony środowiska, dróg gminnych, komunikacji miejskiej, zaopatrzenia w wodę i kanalizację, czystości, porządku i utrzymania zieleni, gospodarki mieszkaniowej, promocji miasta itp. Dodatkowo burmistrz oraz rada będą mieli możliwość wskazania dodatkowego kryterium do oceny przez mieszkańców. Z uwagi na to, iż w tzw. budżecie obywatelskim bierze udział kilka tysięcy lęborczan i corocznie frekwencja będzie się zwiększała, wynik konsultacji będzie stanowił ważny, demokratyczny głos mieszkańców wskazujący słabe punkty rozwoju naszego miasta. Taka informacja okazuje się być bardzo ważnym kierunkowskazem dla rady miejskiej i burmistrza przy tworzeniu budżetu miasta, który władze naszego miasta projektują w miesiącu listopadzie czyli miesiąc po zakończeniu konsultacji w ramach budżetu obywatelskiego.
Kolejną kwestią, która planowana jest do poddania ocenie przez mieszkańców to wysokości zarobków burmistrza i pobieranych diet przez radnych. Dlaczego jednak mieszkańcy w ogóle mają decydować o wysokości wynagrodzenia burmistrza i diet radnych? Odpowiedź jest prosta ‒ dlatego, że to ich własne pieniądze. Nie należą one do radnych, wójta czy burmistrza, tylko właśnie do mieszkańców, którzy są gospodarzami gminy. Inaczej rzecz ujmując, mieszkańcy są suwerenem, w którego imieniu radni podejmują decyzje. Ów suweren może być nieświadomy swojej pozycji, niemniej jednak w demokratycznym państwie władza należy nie do polityków, ale do zwykłych ludzi, którzy jedynie użyczają jej swoim przedstawicielom. „Gmina” z kolei nie oznacza urzędu miasta czy urzędu gminy, lecz wspólnotę samorządową, czyli ‒ innymi słowy ‒ mieszkanki i mieszkańców. Jeżeli coś należy do gminy, to należy do mieszkanek i mieszkańców: drogi, lasy, szkoły, przedszkola itd., z budynkiem urzędu gminy włącznie. Reasumując zaproponowane rozwiązanie umożliwi lęborczanom coroczną ocenę wysokości zarobków burmistrza i pobieranych diet przez radnych.
Zaproponowany wzór karty konsultacyjnej:
