Od 1 stycznia 2021 r. zmienią się stawki za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Mieszkańcy domów wielorodzinnych zapłacą 25 zł od osoby, a jednorodzinnych – 28 zł. Powodów tej zmiany jest kilka: zmieniły się krajowe przepisy, produkowane jest coraz więcej odpadów i znacznie wzrosły koszty ich odbioru i zagospodarowania. Równocześnie ZM GOAP zwiększył też zakres usług dla mieszkańców.
2 listopada Zgromadzenie Związku Międzygminnego GOAP przyjęło uchwałę, która od 1 stycznia 2021 r. wprowadza zmianę wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
– W większości gmin w Polsce znaczne podwyżki zostały wprowadzone pod koniec 2019 i na początku 2020 roku. Dzięki oszczędnościom oraz prowadzonym przez ZM GOAP działaniom, mającym na celu optymalizację systemu, udało się przesunąć podwyżkę o kilkanaście miesięcy, co przełożyło się na oszczędności w domowym budżecie mieszkańców na poziomie ponad 130 zł na osobę – mówi Andrzej Springer, dyrektor Biura ZM GOAP.
Przedstawiciele gmin aglomeracji poznańskiej zaakceptowali propozycje nowych, urealnionych stawek opłat. Dla nieruchomości zabudowanych budynkiem z więcej niż 4 lokalami mieszkalnymi w wysokości 25 zł od osoby, natomiast dla nieruchomości zabudowanej budynkiem do 4 lokali mieszkalnych – w wysokości 28 zł od osoby.
Dzięki dotychczasowym działaniom ZM GOAP nowe stawki to nadal znacznie mniej, niż maksymalny, przewidziany w ustawie wymiar: 36,38 zł od osoby. Tym samym wysokość opłaty jest porównywalna lub niższa niż w innych gminach czy aglomeracjach w kraju. Dla przykładu: w Warszawie będzie ona wynosić ok. 50 zł (i zależeć również od zużycia wody), w Rzeszowie to 32 zł, w Pile wynosi 30 zł.
Co ważne, utrzymane zostaną częściowe zwolnienia dla rodzin sześcioosobowych i większych. Jeśli mieszkańcy domów jednorodzinnych mają własny kompostownik i kompostują w nim bioodpady, przysługuje im zwolnienie z części opłaty za gospodarowanie odpadami w wysokości 2 zł od nieruchomości.
Równocześnie ZM GOAP sukcesywnie optymalizuje system działania: zwiększono częstotliwość odbioru bioodpadów, odpadów zbieranych selektywnie orazczęstotliwości wywozu odpadów wystawkowych. Rozszerzono ich zakres (o skrzydła drzwiowe, armaturę i ceramikę łazienkową, sanitariaty), poszerzono katalog odpadów przyjmowanych do PSZOK, a także uproszczono zasady selektywnej zbiórki. Zniesiono też limitowanie bioodpadów oraz włączono do systemu ZM GOAP punkty skupu surowców wtórnych.
Powody zmian: załamanie na rynku i zmiany przepisów krajowych
Decyzja o zmianie wynika z konieczności dostosowania poziomu opłat do realnych kosztów gospodarki odpadami – te zaś rosną z kilku powodów.
Jednym z nich jest załamanie na rynku surowców wtórnych. Po zamknięciu rynków azjatyckich nie ma na nie popytu, odnotowuje się też znaczny spadek cen sprzedaży odpadów wysegregowanych. Spadają ceny sprzedaży paliwa z odpadów oraz dopłaty od organizacji odzysku. Konieczność dopłacania do odbioru i przetwarzania odpadów zbieranych selektywnie zależy też od prawidłowej segregacji w gospodarstwach domowych. Tylko dobry jakościowo surowiec może być przekazany do recyklingu. Brak przepisów o odpowiedzialności producentów wprowadzających na rynek produkty w opakowaniach oznacza, że nie współfinansują oni systemu segregacji odpadów, ich transportu i przetwarzania, co pogłębia i tak niekorzystną już sytuację.
Na wzrost cen mają też wpływ wprowadzone w ostatnim czasie przez Sejm zmiany przepisów krajowych (m.in. nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, liczne rozporządzenia dot. gospodarki odpadami). Spowodowały one wzrost kosztów poprzez m.in.: wprowadzenie powszechnej obowiązkowej segregacji odpadów, rozszerzenie katalogu odpadów przyjmowanych przez PSZOK, zakaz składowania frakcji energetycznej, skrócenie możliwości magazynowania odpadów, reorganizację przetargów na odbiór odpadów. Niestabilność przepisów to wyższe koszty utrzymania całego systemu, co przekłada się bezpośrednio na wzrost opłaty.
Od września obowiązują nowe umowy z wykonawcami na odbiór, transport i zagospodarowanie odpadów. Miesięczne wynagrodzenie dla nich wynosi ponad 13 mln zł – do końca sierpnia było to 5,1 mln zł miesięcznie. Wzrost kosztów o 153% spowodowany jest m.in. ustawową zmianą – ze stałego miesięcznego ryczałtu na wynagrodzenie za każdą tonę odebranych śmieci.
Powody zmian: więcej odpadów, więcej kosztów
W minionym roku wzrosły również koszty organizacji Punktów Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK) i ich mobilnych odpowiedników (MPSZOK/Gratowóz). Zwiększają się też koszty świadczenia usług, dotykające zarówno ZM GOAP, jak i firmy odbierające odpady. Rosną ceny energii elektrycznej przesyłek pocztowych, koszty zapewnienia i utrzymania oprogramowania informatycznego do zarządzania gospodarką odpadami. Równie istotny jest wzrost kosztów pracodawcy, np. zwiększenie wysokości płacy minimalnej.
Nie bez znaczenia jest też, że mieszkańcy wytwarzają coraz więcej odpadów. Wszystkie te okoliczności sprawiły, że utrzymanie stawki na poziomie z 2019 roku nie jest dłużej możliwe.
Co jest finansowane z opłat?
Zgodnie z obowiązującym prawem krajowym, cały system gospodarowania odpadami komunalnymi powinien się samofinansować. Oznacza to, że wpływy z opłat od mieszkańców muszą pokrywać jego realne koszty. Przeznaczanie opłaty na inne cele lub finansowanie systemu z innych źródeł jest niezgodne z prawem.
Ponad 90% kosztów systemu gospodarki odpadami ZM GOAP to koszty odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych oraz utrzymania Punktów Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK/MPSZOK). 9,5% kosztów ponoszone jest na prowadzoną edukację ekologiczną oraz obsługę administracyjną.
Więcej informacji:goap.org.pl
źródło: komunikat UM Poznań; https://www.poznan.pl/mim/info/news/gospodarka-odpadami-zmiana-stawek,155034.html