Na początku października br. pojawiła się na placu budowy pierwsza wiertnica tunelowa, czyli Jumbo Drill.
Docelowo na budowie będą cztery takie maszyny, po dwie na każdą nawę tunelu, w tym po jednej na każdy portal. Dzięki nim powstanie dwunawowy tunel przecinający Góry Wałbrzyskie. Zakończenie prac przy budowie tuneli planowane jest w 2023 roku.
Bolków – Lubawka
Budowa odcinka drogi ekspresowej S3 Bolków – Lubawka (granica państwa) podzielona została na dwa odrębne zadania: Bolków – Kamienna Góra Północ oraz Kamienna Góra – Lubawka (granica państwa).
W ramach obu inwestycji powstanie łącznie ponad 31-kilometrowy odcinek trasy S3, który połączy się z czeską autostradą D11 stanowiąca kontynuację transeuropejskiego korytarza drogi E65.
Realizacja drogi ekspresowej S3 w pełnym jej przebiegu stała się możliwa dzięki zwiększeniu przez Rząd w 2017 r. limitu finansowego Programu Budowy Dróg Krajowych ze 107 do 135 mld zł. Dzisiaj ten limit wynosi już blisko 164 mld zł.
Bolków – Kamienna Góra
W ramach inwestycji na odcinku pomiędzy węzłami Bolków i Kamienna Góra Północ zostanie wybudowana dwujezdniowa droga ekspresowa S3 o długości ok. 16,1 km. Każda jezdnia będzie miała po dwa pasy ruchu i pas awaryjny.
Powstaną również dwa dwunawowe tunele drogowe – tunel TS-26 o długości ok. 2300 m, pomiędzy miejscowościami Sady Górne, Stare i Nowe Bogaczowice oraz tunel TS-32 o długości ok. 320 m niedaleko miejscowości Gostków. Wykonawcą robót jest konsorcjum firm PORR i PORR Bau. Wartość umowy: ponad 1,5 mld zł.
Po uzyskaniu 21 sierpnia 2020 r. decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (ZRID), wykonawca przystąpił do robót przygotowawczych, a następnie branżowych. Na całej trasie wykonane zostały prace rozbiórkowe oraz wycinka drzew i krzewów.
Obecnie trwa humusowanie, budowa dróg technologicznych w śladzie dróg dojazdowych, wykopy na całej powierzchni przyszłych dwóch Miejsc Obsługi Podróżnych Jaczków oraz tunelu TS-32. Ponadto trwają roboty ziemne przy portalach tuneli oraz zabezpieczanie skarp.
Na bieżąco prowadzone są nadzory środowiskowe, archeologiczne czy geodezyjne. Tunel TS-26 po wybudowaniu będzie najdłuższym pozamiejskim tunelem w Polsce drążonym w skale, wyposażony we wszystkie istotne z punku widzenia bezpieczeństwa systemy.
Ponadto na tym odcinku zostanie wybudowanych 15 obiektów inżynierskich, 13 przejść dla zwierząt oraz 39 przepustów dla małych zwierząt. Zostaną wybudowane również drogi dojazdowe, a istniejąca sieć dróg zostanie odpowiednio przebudowana.
Tunel TS-26 zostanie wykonany tradycyjną metodą górniczą, z zastosowaniem urabiania mechanicznego oraz urabiania materiałami wybuchowymi, w technologii NATM. W ramach prac projektowych zdefiniowane zostało 16 różnych wariantów obudowy wstępnej, dobieranych na etapie realizacji robót w zależności od warunków gruntowych oraz dodatkowe środki zabezpieczające, jak np. obudowa parasolowa.
Metoda górnicza w technologii budowy tunelu „nowa metoda austriacka” (z jęz. angielskiego New Austrian Tunnelling Method – NATM) polega na wykorzystaniu górotworu jako konstrukcji nośnej przy współpracy z wykonaną obudową.
Tunel TS-32 zrealizowany zostanie metodą górniczą w technologii Cut & Cover, tzw. otwarty wykop. Oznacza to, że pierwszym etapem robót będzie wykonanie wykopu i usunięcie ok. 220 000 m3 gruntu i skały do poziomu fundamentów tunelu.
Następnie wykonana zostanie żelbetowa konstrukcja tunelu o długości 320 m. Po zakończeniu tego etapu, konstrukcja tunelu zostanie zasypana gruntem grubości do 12 m.
Kolejnym krokiem będzie wykonanie wszelkich instalacji służących bezpieczeństwu, takich jak: oświetlenie, wentylacja czy sieć hydrantowa. Po odbiorach sprawdzających poprawność funkcjonowania wszystkich systemów tunel zostanie oddany do użytku.
Ciekawostki z budowy:
- Drążenie tunelu będzie odbywało się za pomocą koparki z młotem hydraulicznym lub frezem lub za pomocą ładunków wybuchowych. Kolejność prac przy robotach strzałowych to w uproszczeniu: wiercenie otworów w przodku, rozmieszczenie odpowiednio dobranych ładunków wybuchowych w otworach, detonacja ładunków, usunięcie odspojonego materiału z przodka.
- Na każdym z czterech przodków będzie pracowało około 7-8 maszyn, w każdym przodku będzie to wiertnica, torkretnica, koparka, dwa podnośniki koszowe, ładowarka teleskopowa, dwa wozidła.
- Do tej pory na budowie została wykonana sieć dróg serwisowych wzdłuż wykonywanego odcinka o łącznej długość około 12 km.
- Przewiduje się, że zebrane zostanie ok. 580 000 m3 urobku z tuneli.
- W pierwszy kwartale 2021 r. planowane jest uruchomienie drążenia tunelu na portalu północnym. Drążenie rozpocznie się po wykonaniu ok. 100 m tunelu od strony południowej. Przebicie przodków nastąpi po ok. 1000 m.
- Przy budowie obu tuneli przewiduje się pracę: 72 górników, 10 mechaników, 10 elektryków, pracujących na trzy zmiany.
- Jeszcze w tym roku wykonawca planuje zakończyć montaż zaplecza biurowego na portalu południowym, ustawianie warsztatu serwisu maszyn oraz pozostałych instalacji zaplecza budowy.
- Wykonawca zużył już ok. 700 m3 betonu do zabezpieczenia skarp na portalu południowym.
Kamienna Góra – Lubawka (granica państwa)
Odcinek drogi ekspresowej S3 pomiędzy węzłem Kamienna Góra Północ a granicą państwa w Lubawce będzie drogą dwujezdniową o długości ok. 15,3 km, wyposażoną w dwa pasy ruchu w każdą stronę wraz z pasem awaryjnym.
Wykonawcą tego odcinka jest konsorcjum firm Mosty Łódź (lider) i Przedsiębiorstwo Budownictwa Drogowo-Inżynieryjnego (partner). Wartość umowy wynosi prawie 900 mln zł.
Decyzja ZRID umożliwiająca rozpoczęcie robót w terenie została wydana 31 sierpnia br. W ramach tego odcinka wybudowane zostaną trzy węzły drogowe - Kamienna Góra Północ, Kamienna Góra Południe i Lubawka.
Poza przebudową istniejącego układu drogowego, sieci i infrastruktury towarzyszącej, wykonanych zostanie 17 obiektów inżynierskich w ciągu i nad drogą S3 oraz 13 przepustów dla celów ekologicznych (przejścia dla małych zwierząt i płazów). W ostatnim tygodniu na terenie budowy pracowało średnio 112 jednostek sprzętowych (tj. wiertnice, koparki, spycharki, dźwigi) oraz 256 osoby.
Na obszarze węzła Kamienna Góra Północ oraz przy trasie zasadniczej i drogach poprzecznych kontynuowane jest odhumusowanie przyszłego pasa drogowego. Prace zostały zrealizowane na powierzchni ok. 35 tys. mkw. odhumusowanie oraz budowanie nasypu pod by-pass przy DK5 i DW367.
Zakończył się już prace rozbiórkowe budynków mieszkalnych znajdujących się w miejscowości Ptaszków. Planowany termin zakończenia robót budowlanych to I połowa 2022 r.
Oprac. Es.
- Źródło: GDDKiA
- Foto: GDDKiA/Michał Soroko