MKiDN informuje:
Wojna polsko-bolszewicka na fotografiach, obrazach, plakatach i w archiwaliach
– wystawy w 100. rocznicę Bitwy Warszawskiej
„Obchody 100-lecia Bitwy Warszawskiej przygotowaliśmy jako państwo polskie, polskie samorządy, polskie instytucje pozarządowe i wiele innych podmiotów wielowymiarowo. W różny sposób chcemy mówić o tamtych wydarzeniach. One są ważne dla naszej tożsamości, konstytuują naszą pamięć. Wspólnota współczesna bardzo wiele zawdzięcza przeszłości. Dlatego też musimy instytucjonalizować pamięć” – mówił minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński podczas briefingu pn. Wojna polsko-bolszewicka na fotografiach, obrazach, plakatach i w archiwaliach – wystawy w 100. rocznicę Bitwy Warszawskiej. Briefing towarzyszył inauguracji wystawy „Fotorelacje. Wojna 1920” w Muzeum Narodowym w Warszawie.
Minister kultury podkreślał, że wystawy są jednym z kilku wymiarów tych obchodów. „Chciałbym bardzo serdecznie podziękować wszystkim szefom instytucji kulturalnych, pracownikom, kuratorom za przygotowanie tych wystaw. Bardzo serdecznie Państwu dziękuję za Waszą pracę” – mówił prof. Gliński.
Przypomniał, że już od końca lipca Muzeum Narodowym w Krakowie prezentuje plakaty z okresu wojny polsko-bolszewickiej tworzone przez wybitnych polskich zestawione z propagandowymi plakatami radzieckimi. Z kolei współczesne plakaty prezentujące historię wojny polsko-bolszewickiej będzie można od poniedziałku podziwiać w ogrodach Zamku Królewskiego w Warszawie. Fotografie i archiwalia są także tworzywem niezwykłej wystawy plenerowej otwartej dziś na Placu Piłsudskiego w Warszawie pt. Po Wielkiej Wojnie. Nowa Europa 1918–1923 przygotowanej przez Europejską Sieć Pamięć i Solidarność we współpracy z międzynarodowym gronem historyków.
Wystawy prezentujące dokumenty i fotografie z okresu wojny polsko-bolszewickiej przygotowały też archiwa państwowe w Białymstoku, Bydgoszczy, Częstochowie, Gorzowie Wielkopolskim, Kielcach, Lesznie, Lublinie, Łodzi, Piotrkowie Trybunalskim, Płocku, Przemyślu, Siedlcach, Toruniu, Zamościu i Zielonej Górze. Większość wystaw prezentujących lokalny wymiar roku 1920 zostało udostępnionych online, w niektórych miastach przygotowano również ekspozycje stacjonarne, planszowe.
Wystawę planszową przygotowaną przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych we współpracy z Muzeum Łazienki Królewskie można podziwiać w Alejach Ujazdowskich.
Poniżej prezentujemy orientacyjne zestawienie wystaw przygotowanych z okazji 100. Rocznicy Bitwy Warszawskiej przez instytucje kultury i archiwa państwowe.
Muzeum Narodowe w Warszawie
Od 14 sierpnia w Muzeum Narodowym w Warszawie będzie można obejrzeć wystawę pt. „Fotorelacje. Wojna 1920”. Fotograficzne świadectwa wojny polsko-bolszewickiej nie zapisały się w świadomości Polaków, choć zachowało się bardzo wiele zdjęć upamiętniających wydarzenia lat 1919–1921. Wystawa „Fotorelacje. Wojna 1920”, przygotowana z okazji stulecia Bitwy Warszawskiej, jest próbą przywrócenia zbiorowej pamięci obrazu tego dramatycznego okresu. Na wystawie zaprezentowano fotografie ukazujące wojenną codzienność – zdjęcia prywatne i oficjalne, wykonane przez zawodowych fotografów i amatorów, przez wojskowych i cywilów. To niemal wyłącznie oryginalne odbitki z epoki, naświetlone i wywołane tak dawno, jak dawno miały miejsce wydarzenia, które przedstawiają.
Ekspozycja w różnych aspektach i z rozmaitych perspektyw ukazuje znaczenie fotografii jako źródła i świadectwa, oficjalnego (z reguły propagandowego) oraz osobistego (prywatnego, wręcz intymnego). Wystawa „Fotorelacje. Wojna 1920” opiera się na kolekcji MNW oraz na obiektach wypożyczonych z Muzeum Fotografii w Krakowie, Archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie, z Wojskowego Biura Historycznego, Muzeum Niepodległości i zbiorów prywatnych. Archiwalne zasoby filmowe zostały udostępnione dzięki Filmotece Narodowej – Instytutowi Audiowizualnemu (FINA). Ekspozycji towarzyszy bogaty program edukacyjny stacjonarny i on-line.
Od 14 sierpnia wystawa będzie dostępna na stronie internetowej Muzeum Narodowego: https://www.mnw.art.pl/wystawy/obecne.html
Muzeum Narodowe w Krakowie
Muzeum Narodowe w Krakowie już w końcu lipca otworzyło wystawę pt.: „Cud Wisły”. Na wystawie prezentowane są plakaty z okresu wojny polsko-bolszewickiej tworzone przez wybitnych polskich artystów – Edmunda Bartłomiejczyka, Zygmunta Kamińskiego, Felicjana Szczęsnego Kowarskiego, Zdzisława Gedliczkę, Józefa Mehoffera, Józefa Ryszkiewicza, Kamila Mackiewicza i Karola Homolacsa. Zostały one zestawione z propagandowymi plakatami radzieckimi autorstwa wybitnych rosyjskich twórców, między innymi Włodzimierza Majakowskiego i Dimitrija Moora. Życie frontowe przypominają rysunki i grafiki wykonane przez uczestnika walk Wiktora Gutowskiego wraz z naszkicowaną przez niego wizją artystyczną Bitwy Warszawskiej, a także obrazy Jerzego Kossaka i Jerzego Jełowickiego.
Relacja z wystawy: https://mnk.pl/wystawy/1920-cud-wisly
Zamek Królewski w Warszawie
W Zamku Królewskim w Warszawie do końca września można oglądać pokaz obrazu Jana Henryka Rosena „Polska – Matka świętych, tarcza chrześcijan”, ozdobny wielkoformatowy fryz, który został wykonany do Pawilonu Polskiego na Międzynarodową Wystawę Prasy Katolickiej w Watykanie w maju 1936 roku. Na fryzie przedstawiono postacie związane z krzewieniem i obroną wiary, koncepcję połączenia myśli o ukazaniu Polski jako ostoi wschodniego chrześcijaństwa z postaciami i faktami, które ją budowały i rozwijały, tak pod względem religijnym, jak i naukowym oraz kulturalnym. Fryz nie jest powszechnie dostępny i znajduje się obecnie w Kurii Metropolitalnej w Warszawie.
Pokazowi towarzyszy prezentacja następujących dzieł: Potyczka ułanów z Kozakami Wojciecha Kossaka oraz Marszałek Józef Piłsudski na Kasztance A.B. Szczerbińskiego.
Internetowy pokaz obrazu: https://www.zamek-krolewski.pl/zwiedzanie/ekspozycje-czasowe/szabla-i-krzyzem
Od 17 sierpnia w Ogrodach Zamku Królewskiego będzie można oglądać Wystawę plakatową 1920: Wojna Światów. Ekspozycja ma charakter edukacyjny, a jej celem jej jest prezentacja wybranych zagadnień związanych z przebiegiem Bitwy Warszawskiej 1920 roku i geopolitycznych konsekwencji polskiego zwycięstwa dla Europy i świata. Nowoczesny i awangardowy sposób przekazu skierowany jest przede wszystkim do młodego pokolenia Polaków oraz ich rówieśników w innych krajach. Projekty, składające się na wystawę plakatów, są dziełem tandemu pasjonatów: historyka i rysownika. Zastosowali oni „lekką”, bliskiej komiksowej, kreskę, pozytywną w przesłaniu i ciekawą artystycznie oraz edukacyjne opisy.
Zapowiedź wystawy: https://www.zamek-krolewski.pl/zwiedzanie/ekspozycje-czasowe/1920-wojna-swiatow
Na dziedzińcu Zamku z kolei prezentowana jest wystawa Pokolenia wolności. W XX w. w historii naszego narodu szczególnie zapisały się trzy pokolenia Polaków. Pierwsze wywalczyło niepodległość ojczyzny i obroniło ją przed najazdem bolszewickim w sierpniu 1920 r. Drugie – skrwawione w II wojnie światowej i w późniejszym oporze przeciwko zniewoleniu komunistycznemu – to pokolenie Polski Walczącej. I wreszcie trzecie – wyrosłe z doświadczeń opozycji demokratycznej lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych – pokolenie Solidarności, wielkiego ruchu społecznego przebudzonego latem 1980 r., którego zasługą było obalenie komunizmu i ponowne odrodzenie się Rzeczypospolitej. Przez pryzmat losów kilku rodzin polskich wystawa ukazuje dziedziczone z pokolenia na pokolenie dążenie do wolności, które inspirowało kolejne generacje rodaków. Wystawa została przygotowana przez Biuro Edukacji Narodowej Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
O wystawie: https://www.zamek-krolewski.pl/zwiedzanie/ekspozycje-czasowe/pokolenia-wolnosci
Muzeum Łazienki Królewskie
Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie z okazji 100. rocznicy Bitwy Warszawskiej prezentuje przygotowaną we współpracy z Naczelną Dyrekcją Archiwów Państwowych wystawę „Bitwa Warszawska gwarantem pokoju w Europie”. Ekspozycja obejmuje 40 plansz tematycznych, ukazujących wydarzenia z okresu bitwy warszawskiej na tle sytuacji w państwach Europy Środkowo-Wschodniej (Finlandii, Węgier, Czechosłowacji, Litwy, Łotwy, Estonii, Rumunii, Ukrainy) i ich drogi dochodzenia do niepodległości. Archiwa państwowe udostępniły na ekspozycję szereg unikalnych materiałów źródłowych, a także przygotowały wkład merytoryczny w postaci opracowania plansz poświęconych udziałowi lotników amerykańskich z 7 Eskadry Myśliwskiej im. Tadeusza Kościuszki Wystawę oglądać można w Galerii Plenerowej przy Alejach Ujazdowskich do 31 sierpnia 2020 r.
Opis wystawy: https://www.lazienki-krolewskie.pl/pl/wydarzenia/bitwa-warszawska-gwarantem-pokoju-w-europie
15 sierpnia w Łazienkach Królewskich zostanie otwarta również wystawa „Za naszą i Waszą wolność” przygotowana z okazji 100. rocznicy Bitwy Warszawskiej oraz sojuszu wojskowego atamana Symona Petlury i marszałka Józefa Piłsudskiego. Ekspozycja przybliża historię współpracy Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej oraz Wojska Polskiego w obronie Polski i Europy przed najazdem bolszewickim w 1920 r. Efektem wspólnych działań była m.in. wyprawa kijowska, skuteczna obrona Zamościa pod dowództwem pułkownika Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej Marka Bezruczki oraz „Cud nad Wisłą”. Wydarzenia te są świadectwem szczególnych więzi i polsko-ukraińskiego braterstwa broni.
Opis wystawy: https://www.lazienki-krolewskie.pl/pl/wydarzenia/za-nasza-i-wasza-wolnosc
Europejska Sieć Pamięć i Solidarność
W czwartek (13 sierpnia) otwarta została na Pl. Piłsudskiego w Warszawie wystawa plenerowa pt. Po Wielkiej Wojnie. Nowa Europa 1918–1923 przygotowana przez Europejską Sieć Pamięć i Solidarność we współpracy z międzynarodowym gronem historyków, stanowi próbę syntezy burzliwych początków dwudziestolecia międzywojennego, ze szczególnym uwzględnieniem historii Europy Środkowo-Wschodniej. Składa się na nią ponad 200 ujętych w interaktywną formę materiałów archiwalnych – fotografii, dokumentów, filmów, map oraz indywidualnych świadectw pamięci. Wystawa prezentowana jest od dwóch lat w ramach międzynarodowego tournée. Odwiedziła dotąd Pragę, Sarajewo (Bośnia i Hercegowina), Bratysławę (Słowacja), Verdun (Francja), Berlin (Niemcy) i Weimar (Niemcy), a w 2020 roku jej trasa obejmuje: Wrocław, Kraków, Warszawę, Rygę i Rijekę. Bogaty wybór materiałów pokazywanych na wystawie dokumentuje niespotykaną skalę przemian, jakie zaszły w latach 1918–1923 w Europie.
Więcej informacji o wystawie: https://enrs.eu/afterthegreatwar
Biuro Programu „Niepodległa”
Biuro Programu „Niepodległa” we współpracy z Muzeum Wojska Polskiego przygotowało bezpłatną wystawę poświęconą tematyce wojny polsko-bolszewickiej: „Bitwa Warszawska. Stulecie zwycięstwa”. Wystawa „Bitwa Warszawska. Stulecie zwycięstwa” pomyślana została jako materiał popularnonaukowy pomocny w uczczeniu setnej rocznicy zwycięskiej dla Polaków Bitwy Warszawskiej. Przypomina najważniejsze fakty i postaci związane z historią wojny polsko-bolszewickiej, jej przyczynami, przebiegiem i skutkami. Z przygotowanych plików wirtualnej wystawy może skorzystać każdy – wystarczy pobrać PDF i wydrukować je w dowolnej wielkości. Materiały zostały przygotowane w rozmiarze B1 (100 cm x 70 cm), jednak doskonałą jakość zachowują także w mniejszych formatach.
Eksponaty, których zdjęcia znajdują się na planszach, można od 14 sierpnia zobaczyć w Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, na specjalnie przygotowanej ekspozycji.
Więcej informacji o wystawie i plansze do pobrania: https://niepodlegla.gov.pl/o-niepodleglej/bitwa-warszawska-stulecia-zwyciestwa-bezplatna-wystawa-do-pobrania/.
Narodowe Centrum Kultury
Kordegarda. Galeria Narodowego Centrum Kultury w stulecie Bitwy Warszawskiej zaprasza na wystawę „Triumf” – instalacje dwóch znakomitych współczesnych twórców – Janusza Bałdygi i Janusza Kapusty.
Praca Bałdygi to symboliczny obraz nacierających na siebie wrogich armii. W głównej sali Kordegardy umieszczono dwa kręgi, niczym najeżone pikami tarcze – biały z wizerunkiem orła i czerwony – z pięcioramienną gwiazdą. W tarczach można odczytać obraz żelaznego guzika, zwyczajnego elementu żołnierskiego munduru, jednocześnie wyjątkowego, czytelnego znaku świętej wojskowej przysięgi. Na ścianie w tle wyświetlana jest szarża kawalerii.
W małym aneksie galerii można przeczytać fragment relacji Stefana Żeromskiego, ówczesnego korespondenta wojennego, z jego pobytu na plebanii w Wyszkowie, dopiero co opuszczonej przez bolszewików. Tekst pisarza kończy ironiczna konstatacja, jak to niedoszli władcy Polski, uciekając w popłochu, zostawili po sobie jedynie swąd samochodowych spalin i cukier, tak wówczas niedostępny luksus, którym autor rozkoszował się, wsypując w nadmiarze do herbaty. Komentarz do tego epizodu stanowi instalacja Janusza Kapusty – rzucone na podłogę wizerunki bolszewików wśród kostek cukru.
Więcej informacji: https://www.nck.pl/projekty-kulturalne/projekty/galeria-kordegarda/fotorelacje/triumf-otwarcie-wystawy.
Archiwa Państwowe
Wystawy prezentujące dokumenty i fotografie z okresu wojny polsko-bolszewickiej przygotowały też archiwa państwowe w Białymstoku, Bydgoszczy, Częstochowie, Gorzowie Wielkopolskim, Kielcach, Lesznie, Lublinie, Łodzi, Piotrkowie Trybunalskim, Płocku, Przemyślu, Siedlcach, Toruniu, Zamościu i Zielonej Górze. Większość wystaw prezentujących lokalny wymiar roku 1920 zostało udostępnionych online, w niektórych miastach przygotowano również ekspozycje stacjonarne, planszowe.
Wystawy online publikowane są na stronach Archiwów Państwowych: https://www.archiwa.gov.pl/pl/o-nas/archiwa-pa%C5%84stwowe/archiwa-pa%C5%84stwowe
Archiwum Państwowe w Białymstoku
22.08.2020 – Wystawa on-line poświęcona 100. rocznicy bitwy białostockiej – na wystawie zaprezentowane zostaną dokumenty i fotografie dotyczące białostockiego epizodu wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku.
Archiwum Państwowe w Bydgoszczy
14.08.2020 – Wystawa internetowa „Wojna polsko-bolszewicka 1920 na Pomorzu” – na wystawie zaprezentowany zostanie przebieg działań wojennych na terenie województwa pomorskiego i w okolicach Bydgoszczy – m.in. udział w walkach formacji wojskowych i ochotników z Pomorza, pomoc materialna, ewakuacja urzędów ze wschodu kraju, straty wojenne.
Archiwum Państwowe w Częstochowie
15.08.2020 – Wystawa on-line „Wojna polsko – bolszewicka 1919-1921 i bitwa warszawska 15 sierpnia 1920 w materiałach archiwalnych Archiwum Państwowego w Częstochowie” – wystawa wirtualna prezentująca materiały archiwalne z zasobu Archiwum Państwowego w Częstochowie dotyczące wojny polsko – bolszewickiej z lat 1919-1921 i bitwy warszawskiej 15 sierpnia 1920 roku oraz obchodów rocznicowych w/w wydarzeń w dwudziestoleciu międzywojennym.
Wystawa: https://apczewa.nazwa.pl/public_html/_s13_1/index.php?c=article&id=42
Archiwum Państwowe w Gorzowie Wielkopolskim
15.08.2020 – Wystawa online z okazji stulecia Bitwy Warszawskiej i wojny polsko-bolszewickiej – na wystawie online zaprezentowane zostaną tematyczne dokumenty i zdjęcia z zasobu Archiwum Państwowego w Gorzowie Wielkopolskim.
Archiwum Państwowe w Kielcach
15.08.2020 – Wystawa (planszowa i online) pt.: „Wojna polsko-bolszewicka 1920 roku w dokumentach z zasobu Archiwum Państwowego w Kielcach i Oddziału Zamiejscowego w Sandomierzu” – wystawa o udziale mieszkańców woj. kieleckiego w wysiłkach narodu polskiego w obronie niedawno odzyskanej Niepodległości. Wystawa ta obrazować będzie wkład żołnierzy zawodowych, ochotników z Armii Ochotniczej, jak i osób cywilnych w pomoc dla walczących na froncie żołnierzy, jak też uchodźców z terenów przyfrontowych, zarówno Polaków, jak i Ukraińców służących w Armii Semena Petlury.
15.08. 2020 – Wystawa online – „Niepodległa. Historie z rodzinnych archiwów – Wojsko dwudziestolecia międzywojennego w Kielcach” – na wystawie zostaną zaprezentowane fotografie ze zbiorów rodzinnych P. Krzysztofa Idzika, darczyńcy Archiwum Państwowego w Kielcach pozyskane w ramach projektu „Archiwa Rodzinne Niepodległej”. Fotografie dotyczyć będą 2 pułków – 4. Pułku Piechoty Legionów oraz 2. Pułku Artylerii Lekkiej Legionów stacjonujących w Kielcach w dwudziestoleciu międzywojennym.
Archiwum Państwowe w Lesznie
08.2020 – Wystawa on-line „W 100. rocznicę Bitwy Warszawskiej” – wystawa powstała głównie w oparciu o Orędowniki Powiatu Śmigielskiego i Leszczyńskiego, księgi zgonów USC oraz materiały z zasobu Archiwum Państwowego w Lesznie.
Wystawa: https://sway.office.com/RzBPYA5gZAy9oFbL?ref=Link&loc=mysways
Archiwum Państwowe w Lublinie
14-20.08.2020 – Publikacja filmu promującego wydarzenia związane z projektem poświęconym wojnie polsko-bolszewickiej 1920 r.
14-20.08.2020 – Wydanie albumu poświęconego wojnie polsko-bolszewickiej 1920 w materiałach archiwalnych Archiwum Państwowego w Lublinie.
Archiwum Państwowe w Łodzi
29.07.2020 r. – Wystawa 1920. Łodzianie w wojnie polsko-bolszewickiej – w setną rocznicę wielkiej polskiej wiktorii wystawa online przypomina o udziale w niej łodzian i podkreśla ich wkład w militarny sukces Państwa Polskiego.
Wystawa: http://www.lodz.ap.gov.pl/art,387,1920-lodzianie-w-wojnie-polsko-bolszewickiej
14.08. – 20.09.2020 r. – Wystawa plenerowa poświęcona setnej rocznicy Bitwy Warszawskiej pt. „18. decydująca bitwa w dziejach świata. Bitwa Warszawska 1920 na plakatach propagandowych ze zbiorów Archiwum Państwowego w Łodzi”. Wystawa zostanie umiejscowiona na Rynku Manufaktury w Łodzi.
Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim
10.08 – 30.10.2020 – Wystawa plenerowa pt. „100. Rocznica Bitwy Warszawskiej 1920 roku. Piotrkowianie wobec wojny polsko-rosyjskiej 1919-1921” – wystawa opracowana pod względem merytorycznym przez AP w Piotrkowie Tryb., sfinansowana przez Urząd Miasta Piotrkowa Tryb. 24 barwne plansze wystawy prezentowane będą na systemie wystawienniczym miasta, usytuowanym przy ul. J. Słowackiego (jedna z głównych ulic Piotrkowa).
14.08.-30.09. – Wystawa pt. 100-lecie „Cudu nad Wisłą” – wystawa stacjonarna pt. 100-lecie „Cudu nad Wisłą”, opracowana wspólnie z Muzeum w Piotrkowie Trybunalskim. Ekspozycja prezentowana będzie w siedzibie muzeum w terminie 14.08.-30.09.2020 r.
Archiwum Państwowe w Płocku
14.08.2020 – „Nie może zabraknąć nikogo!” Wystawa wirtualna plakatów z zasobu Archiwum w Kutnie – na wystawie zaprezentowane zostaną plakaty z zasobu Oddziału w Kutnie AP Płock. Są to plakaty propagandowe zachęcające do wstępowania do armii ochotniczej walczącej z bolszewikami oraz do kupowania pożyczki państwowej wspierającej odrodzenie i budowę Polski niepodległej.
18.08.2020 – Wystawa online „Obrona Płocka 1920 w świetle dokumentów z zasobu Archiwum Państwowego w Płocku” – na wystawie zaprezentowane zostaną dokumenty z zespołu Akta miasta Płocka prezentujące przygotowania do obrony Płocka przed bolszewikami, a następnie skargi i raporty mieszkańców ze zniszczeń po ich pobycie w mieście w dniach 18-19 sierpnia 2020 r.
Archiwum Państwowe w Przemyślu
14.08.2020 – W setną rocznicę „Cudu nad Wisłą”/wystawa on-line – wystawa w formie on-line będzie prezentowała materiały archiwalne z zasobu Archiwum, w tym m.in. afisze z okresu 1919-1920 nawołujące do walki z bolszewikami oraz prezentujące obchody rocznicowe w Przemyślu „Cudu nad Wisłą”.
Archiwum Państwowe w Siedlcach
14.08.2020 – Wystawa wirtualna „Rok 1920 w regionie siedleckim” – na wystawie zostaną zaprezentowane dokumenty z zasobu siedleckiego Archiwum. W pierwszej części wystawy będą to dokumenty dotyczące przegrupowań wojsk, świadczenia ludności na ich rzecz, odezwy partii politycznych i organizacji społecznych, pisma administracji terenowej przestrzegające przed agitacją bolszewicką, dezerterami, zachęcające do tworzenia komitetów pomocy żołnierzowi polskiemu, polecające ludności ochronę mostów, czy zarządzające ewakuację, aż po /Manifest Tymczasowego Komitetu Rewolucyjnego Polski do polskiego ludu robotniczego miast i wsi/ rozlepiany w Siedlcach 14 sierpnia 1920 r. W części drugiej wystawy dominują dokumenty dotyczące porządkowania spraw po krótkotrwałej okupacji regionu przez wojska bolszewickie. W samych Siedlcach Sowieci byli od 12 do 18 sierpnia 1920 r. Po ich odwrocie administracja państwowa zajmowała się wyłapywaniem dezerterów i kolaborantów, organizowaniem zbiórek broni i przedmiotów zrabowanych przez bolszewików, porzuconych w czasie nagłego odwrotu, oraz zakładaniem lokalnych komitetów ochrony grobów żołnierzy polskich poległych podczas bitwy warszawskiej. Natychmiast też podjęła zadanie zbierania świadectw okupacji. Całość pokazuje mobilizację większości narodu polskiego oraz jego odpowiedzialne współdziałanie z organami wojska, policji i administracji państwowej w celu przeciwstawienia się najeźdźcy, a następnie usuwaniu skutków jego obecności w regionie.
19.08.2020 – Wystawa wirtualna „Bitwa pod Skrzeszewem 19 sierpnia 1920” – bitwa rozegrała się w dniach 19 – 20 VIII 1920 roku w czasie wojny z Rosją Sowiecką. Jazda Ochotnicza mjr. Feliksa Jaworskiego stanęła w Skrzeszewie nad Bugiem na drodze pobitej pod Warszawą Armii Czerwonej. Polacy odnieśli błyskotliwe zwycięstwo w bitwie znanej też jako bitwa pod Frankopolem. W setną rocznicę starcia na wystawie zostaną zaprezentowane dokumenty i fotografie dotyczące tego ważnego epizodu wojny polsko – bolszewickiej.
Archiwum Państwowe w Toruniu
14.08.2020 – Wystawa wirtualna „Obrona Włocławka 1920” – wystawa dotyczyć będzie działań wojennych prowadzonych pomiędzy wojskami polskimi i radzieckimi w dniach 13-19 sierpnia 1920 roku, stanowiących element realizacji planów obronnych w ramach Bitwy Warszawskiej. Wystawa odzwierciedla działania miejscowych urzędów odnośnie obrony przed atakiem Armii Czerwonej na Włocławek. Na ekspozycji wykorzystano m.in opisy działań wojennych, mapy i plakaty oraz materiały fotograficzne uzyskane ze zbiorów Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej.
Archiwum Państwowe w Zamościu
01.08.2020 – Wystawa wirtualna poświęcona 100. rocznicy wojny polsko-bolszewickiej oraz bitwy zamojskiej pod Komarowem z zasobu AP Zamość, prezentowana na stronie internetowej Archiwum. Ekspozycja obejmuje materiały archiwalne prezentowane na wystawie stacjonarnej w Muzeum Fortyfikacji i Broni „Arsenał” w Zamościu.
Archiwum Państwowe w Zielonej Górze
15.08.2020 – Wystawa online „Zielonogórskie echa wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku” – prezentacja polityki informacyjnej zielonogórskich Niemców o wydarzeniach wojny polsko-bolszewickiej oparta na przechowywanych w archiwalnej bibliotece niemieckich gazetach Grünberger Wochenblatt i Grünberger Tageblatt.
źródło: MKiDN