W związku z treścią komunikatów Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 20 kwietnia 2015 roku oraz z dnia 21 kwietnia 2015 roku informujących o tym, że być może w tegorocznych wyborach prezydenckich znajdzie zastosowanie, w ograniczonym zakresie, w szczególności obejmującym drukowanie protokołów, tworzony przez PKW system informatyczny, apeluję o zmianę uchwały Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 9 marca 2015 r. „w sprawie wytycznych dla obwodowych komisji wyborczych dotyczących zadań i trybu przygotowania oraz przeprowadzenia głosowania w obwodach głosowania utworzonych w kraju w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonych na dzień 10 maja 2015 r.” (dalej: „Wytyczne”) polegającą na wprowadzeniu obowiązku parafowania przez członków komisji wszystkich, poza ostatnią, stron protokołu, niezależnie od sposobu jego powstania.
Według treści obecnie obowiązujących Wytycznych obowiązek parafowania stron innych niż ostatnia, na której znajdować się winny podpisy członków komisji wyborczych, dotyczy wyłącznie protokołów sporządzanych odręcznie.
Postulaty prawidłowości, rzetelności i przejrzystości procesu wyborczego wymagają, aby komisje wyborcze wyższego rzędu dokonywały ustaleń wyniku wyborczego w oparciu o takie protokoły komisji wyborczych niższego rzędu, co do których autentyczności nie ma wątpliwości. W przypadku protokołów, których poszczególne strony, czy przynajmniej karty, nie są opatrzone parafami członków komisji, takie wątpliwości będą zachodzić. Należy podkreślić, że wątpliwości tych nie może wyeliminować zastosowanie żadnego innego instrumentu zabezpieczenia, w szczególności kodu kreskowego czy symbolu kontrolnego, który można w ciągu kilku sekund zduplikować w sposób nie pozwalający na odróżnienie oryginału od kopii. Zaznaczyć też należy, że wątpliwości nie usunie to, iż poszczególne komisje wyborcze lub poszczególni ich członkowie mogą złożyć swe parafy lub podpisy na każdej stronie protokołu. Wątpliwości budzić bowiem będą nie te protokoły, których wszystkie karty są opatrzone podpisami, lecz te, których niektóre karty są pozbawione podpisów.
Postulaty prawidłowości, rzetelności i przejrzystości procesu wyborczego wymagają, aby komisje wyborcze wyższego rzędu dokonywały ustaleń wyniku wyborczego w oparciu o takie protokoły komisji wyborczych niższego rzędu, co do których autentyczności nie ma wątpliwości. W przypadku protokołów, których poszczególne strony, czy przynajmniej karty, nie są opatrzone parafami członków komisji, takie wątpliwości będą zachodzić. Należy podkreślić, że wątpliwości tych nie może wyeliminować zastosowanie żadnego innego instrumentu zabezpieczenia, w szczególności kodu kreskowego czy symbolu kontrolnego, który można w ciągu kilku sekund zduplikować w sposób nie pozwalający na odróżnienie oryginału od kopii. Zaznaczyć też należy, że wątpliwości nie usunie to, iż poszczególne komisje wyborcze lub poszczególni ich członkowie mogą złożyć swe parafy lub podpisy na każdej stronie protokołu. Wątpliwości budzić bowiem będą nie te protokoły, których wszystkie karty są opatrzone podpisami, lecz te, których niektóre karty są pozbawione podpisów.
Godne zauważenia jest to, że jeśli Państwowa Komisja Wyborcza zamierza dopuścić system informatyczny do ograniczonego stosowania w wyborach – to już z tego powodu konieczna jest zmiana Wytycznych, których obecna treść przewiduje jedynie stosowania systemu w pełni lub wcale. Zaznaczyć też trzeba, że postulowana zmiana nie wprowadza żadnego dodatkowego obciążenia dla organów wyborczych – trudno za takie uznać złożenie przez członka komisji dwóch dodatkowych paraf – a w sposób istotny ogranicza możliwość dokonania ewentualnych fałszerstw wyborczych.
J.Z.